We gaan nog eens een heikel thema aansnijden. Fooien geven in Spanje. Sommige mensen gooien met hun geld, anderen weigeren zelfs hun kleinste muntjes af te geven. Beiden vinden dat de andere verkeerd is. Maar hoe zit dit nu eigenlijk?
Ik kan gerust van mezelf zeggen dat ik de wereld al goed heb rondgereisd. Buiten mijn reizen naar Benidorm, zoek ik vaak vreemde oorden op. En als ik dat doe, zoek ik altijd naar de etiquette rond fooien geven. Ik heb ook uitvoerig naslagwerk gelezen in verband met het geven van fooien. Wat blijkt? In het overgrote merendeel van de landen bestond er geen fooiencultuur TOT de reizigers begonnen te komen en de "Amerikaanse" cultuur begon te domineren. In de VS is fooien geven gemeengoed, de lonen hangen er af van de fooien en dus heel belangrijk voor de werknemer. Ook heel stresserend, want hun lonen zijn afhankelijk van de "goodwill" van de klant. Het is in de VS dan ook een zware strijd voor zij die in de horeca werken. Het grootste probleem hiervan is dat die Noord-Amerikanen hun cultuur meenemen op reis. Zo zat ik in Mexico in een peperduur all-inclusive hotel. Elke Amerikaan gaf geld over de toonbank telkens ze iets namen bij de bar. Vaak absurde bedragen (5 dollar briefjes waren de norm) voor iets dat eigenlijk inclusief de -zeer hoge- kamerprijs zat. Ik gaf slechts sporadisch een fooi en werd daar vies om bekeken... Ik haal dit voorbeeld maar aan om te tonen dat fooien geven een economie verstoord. Waar de hotelmedewerkers vroeger een vast loon kregen; werd de nieuwe generatie hun loon systematisch naar beneden gehaald, omdat ze afhankelijk worden van fooien. Zonder het goed en wel te beseffen creëren de Amerikanen op die manier in heel de wereld hetzelfde -perverse- systeem als dat ze in eigen land hebben.
Dat feit is zowat de reden dat ik kritisch sta tegenover het geven van fooien. In Spanje krijgt iedere werkgever in normale omstandigheden een vast loon. Waar zien we dat de normen aan het vervagen zijn? Waar zien we dat werknemers nu vooral zwart werk moeten leveren aan belachelijke uurtarieven? Net in toeristische plekken, in de horeca... Net op die plekken waar vaak fooien worden gegeven...
Komt daar nog bij dat onderzoek uitwijst dat fooien discriminatie in de hand werken. Een mooie, jonge dame verdient op die manier veel meer dan een oudere dame. Een autochtoon vaak veel meer dan een allochtoon...
Dat terzijde, een fooi geven is ook geen misdaad. Als je tevreden bent van de service mag je gerust uw wisselgeld laten liggen of een extratje neerleggen. Een fooi zou een beloning moeten zijn, en geen gewoonte. Dit is een gouden stelregel die ik althans in mijn achterhoofd hou.
Bars.
Aan de toog in een tapabar geef ik meestal geen fooi. Als je iets extra krijgt, of je krijgt een gedegen uitleg bij een tapa, dan kan een fooi op zijn plaats zijn. Maar ook Spanjaarden zullen haast nooit fooi geven in een kleine kroeg/tapasbar.
Ook in discotheken en showbars waar je uw drinken zelf gaat halen, geef ik geen fooi.
Ik durf wel een fooi te geven op plekken waar ik aan een tafeltje zit en er is tafelbediening. Maar ook niet altijd. In de Showbars in Benidorm is de bediening vaak irritant (nemen een glas weg met 1/4 nog bier in. Of komen elk kwartier vragen of je nog iets moet hebben). In dat geval geef ik ook nooit fooi.
Ik geef wel fooi in kleine bars met vriendelijke tafelbediening, meestal in de vorm van een afronding van het bedrag. Normaal geef ik nooit meer dan 10%, ik denk dat (afhankelijk van de totaalprijs) een fooi van 5% al meer dan voldoende is.
Restaurants
In restaurants is het geven van een fooi iets algemener. Toch moet je hier ook niet overdrijven, en nogmaals, enkel als je echt tevreden bent. Een fooi gaat van 5 tot 10%, afhankelijk van het bedrag dat je moet betalen. Er is ook het verschil in restaurant: Een klein volksrestaurant waar je een menu del día eet, daar mag je gerust uw wisselgeld in uw zak steken of de rekening afronden na de komma. Een chique restaurant waar je de ganse avond hebt zitten dineren, daar is een fooi al wat algemener aanvaard.
Hotels
Nog een vervelende kwestie is het geven van fooi aan poetsvrouwen. Ik heb in Benidorm al poetsvrouwen gekend die de fooi (die ik op het kussen op het bed had gelegd) gewoon op het nachtkastje legden zonder het aan te nemen. Ik ben ook niet té royaal. Nogmaals, deze dames krijgen ook hun vast loon. Fooien geven is dan wel een leuk extraatje, maar kan op lange termijn schadelijk zijn voor de zekerheid die hun werkgever biedt. Is de kamerservice heel goed, mag je gerust iets kleins aanbieden, maar dat hoeft zeker niet elke dag, en zeker geen grote bedragen.
Ook in all-inclusive bars in hotels is het niet nodig fooi te geven. Als er een zeer vriendelijke man achter de bar staat, of de scheut sterke drank is wat groter dan gewoonlijk, mag je gerust iets kleins geven. In vele hotels staat er een "fooienpot" waar je uw EURO in kan werpen en die wordt dan gedeeld over alle medewerkers. Deze pot is eerlijker: ook achter de schermen werken mensen! Ik leg meestal tegen het einde van mijn vakantie wat in de fooienpot in het restaurant en in de bar.
Taxi's
Het is zeker niet de gewoonte, maar bij een taxi-rit rond ik meestal het bedrag af. Dit doe je uiteraard niet als de chauffeur nors is of bewust (dit gebeurt naar het schijnt wel eens) een blokje om rijdt. Als u met veel koffers reist en de chauffeur hijst de koffers in -en uit de kofferbak, dan is het niet meer dan normaal om ook een kleine fooi te geven.
Vervoer
De bus van -en naar de luchthaven is nog zo'n vervelende. Ook hier is er helemaal geen "morele" verplichting om fooi te geven. Ik ben geneigd om fooi te geven, maar dit hangt af van het type chauffeur. Helpt hij bij de koffers? Is hij vriendelijk genoeg? Chauffeurs die iets teveel aanspraak maken op fooi (door de microfoon vragen of hand uitsteken bij uitstappen), daar geef ik minder of niets aan. Ook hou ik persoonlijk rekening met anderen; laatst zat ik in een busje waar niemand iets gaf, daar heb ik fooi gegeven. Een andere keer zat ik in een touringcar waar echt IEDERE inzittende minstens 1 EUR gaf, daar heb ik een keer niets gegeven.
Vooral bij hoteltransfers vind ik het moeilijk. Het is haast een gewoonte geworden om fooi te geven; terwijl net deze chauffeurs vaak een goed loon hebben en het meeste fooi krijgen van heel de sector.
Dit zijn zowat de belangrijkste plaatsen waar men fooi kan geven. Zoals gezegd; voel u niet schuldig om niets te geven. Veel Britten durven overdrijven met fooien, maar weet dat bv Spanjaarden amper fooi geven. Ik weet wel dat kleine zelfstandigen in Benidorm een fooi waarderen. Met wat kleingeld kan je hen tonen dat je hun zaak apprecieert en jij bent daarbij van die vervelende zak vol muntjes verlost. Win win situatie!
Wat is uw mening over fooien? Ik lees het graag in de reacties onderaan!
Lees ook: Eten en drinken
Lees ook: Blog / Column
Lees ook: Uitgaan in Benidorm
Lees ook: Benidorm Praktisch
Geen opmerkingen:
Een reactie posten