Vakantie in Spanje : Bezoek Benidorm: Turron zoeken in JIJONA / XIXONA

Zeg niet zomaar nougat tegen Turron en noem de overheerlijke "Turron de Jijona" niet zomaar "Turron de Alicante". Dit en nog veel meer kwam ik te weten op ons bezoek aan het charmante stadje Jijona en het Museo del Turron.

De oude stad van Jijona en het kasteeltje

Jijona is geen toeristische trekpleister. Vanuit Benidorm kan je er helemaal niet geraken en vanuit Alicante rijden weliswaar privé bussen, maar zeker niet frequent en al helemaal niet langst de aantrekkingspolen van Jijona; de Turronfabrieken. Deze liggen namelijk een eind buiten de stad en vanuit de stad te voet is dit amper te doen, omwille van de afstand en omdat je over een drukke expresweg zou moeten wandelen. De enige echt mogelijke manier is dus een huurauto.

Ik ben geen fan van auto's huren, maar ik ben wel graag sportief. Dus met goede moed (en de belofte aan mijn vrouw dat het de enige fietstocht zou zijn van onze reis...) op de fiets naar Jijona vanuit Alicante (een dikke 25 kilometer klimmen). Uit Alicante geraken bleek al een opdracht, maar na tweemaal de weg vragen zaten we op het goede pad. Jijona ligt in de bergen (heuvels) en dat voel je. Het grootste deel van de rit was "vals plat", de weg steeg gedurende heel de route lichtjes en zoals de meeste fietsers wel weten is dat veel vervelender dan een korte stijging maken.

Museo del Turron

Dan sloeg de Wet van Murphy toe: bijna aan de buitenrand van Jijona ontplofte mijn achterband. Deze was al helemaal verduurd toen we in het hotel vertrokken en kon de rit over hete asfalt niet meer aan. Ik belde de hotelreceptie en de dame aldaar was niet gelukkig: ze had me die ochtend nog gezegd dat Jijona niet mogelijk was omwille van de afstand en nu belde ik toch wel haast vanuit Jijona met de vraag voor een vervangfiets... Een goed uur en tien minuten later stopte er een Mini Cooper met zowaar een vervangfiets achteraan. Hij haalde de fiets eraf met de glimlach en we mochten meteen vertrekken.

Je merkt meteen dat Jijona dichterbij komt aan het aantal amandelbomen die langst de weg sieren en de fabrieken met herkenbare namen van Turron merken zoals Pico, El Artesano, El Lobo, Antiuxixona... Hoewel het een drukke expresweg was die veel werd gebruikt door zware vrachtwagens was de pechstrook groot genoeg om veilig te kunnen fietsen. In Spanje houden de meeste chauffeurs dan ook wel rekening met fietsers, dus dat gaf geen problemen. Onze eerste halte was het "museo del Turron" een 5 kilometer buiten het stadje.

El Lobo Turron de Jijona

Het museum bevindt zich in het fabriek van El Lobo en het luxemerk 1880. De inkom was 3 EUR. Daarvoor krijg je een film te zien, een korte rondleiding door het fabriek en het museum, telkens met uitleg van een gids, in het Spaans welteverstaan. De gids die ons door de fabriekshal loodste sprak een woordje Engels, maar deed niet veel moeite om ons te betrekken in het geheel. Zo deed hij 5 minuten een Spaanse uitleg waarna hij tegen ons zei, "this is marsepan", en haastig doorliep... Door de afgelegen ligging zullen ze hier dan ook haast nooit niet-Spaanstalige bezoekers krijgen...

Een Turronero 'Rodriguez Sirvent'
aan het werk

Nu, ik heb met mijn beperkte kennis van het Spaans (ik ben momenteel in opleiding) toch wat boeiende dingen geleerd. Ik heb geleerd dat er twee belangrijke regionale soorten zijn. De Turron de Alicante en de Turron de Jijona. De eerste is de harde variant die we in de Benelux het beste kennen. De zachte Turron de Jijona of Xixona echter is de duurdere variant, gezien deze moet gemaakt worden met de juiste temperaturen en op een bijzondere manier moet worden gekneed volgens de "Turronero" zijn eigen recept. In de fabriekshal liet de gids de zaal zien waar de Turron de Alicante wordt gemaakt. Hier werkt haast alles automatisch en wordt het proces door één of twee koks geïnspecteerd. De ruimte ernaast was voor de Turron de Jijona en daar stonden een kleine tiental mensen te roeren in grote kuipen en voorzichtig machines te bedienen die het deeg 'stompten'. Veel arbeidsintensiever aldus volgens de gids. Turron de Jijona is dan ook haast dubbel zo duur als Turron de Alicante...

Ik vond het vooral geruststellend om te zien dat, ondanks de grote vraag vanuit de hele wereld, er toch nog een zekere ambachtelijkheid en regiogebonden kennis in deze Turron zit. Dit type Turron mag dan ook enkel uit deze streek komen. De Turron uit de streek hebben dan ook allemaal een een duidelijk kwaliteitslabel waar "Jijona" op staat.

Zo ziet de overheerlijke
Turron de Jijona eruit.

Het museum was redelijk interessant. Boven toont men hoe de Turron werd gemaakt met traditionele werktuigen, beneden is een museum waar de marketing van het merk doorheen de jaren wordt getoond. Een blikvanger is de oldtimer Rolls Royce bestelwagen waar vroeger daadwerkelijk mee werd rondgereden. Dan mag je de winkel binnen voor een -karig- proevertje. Je kan zo vertrekken, dus er is geen verplichting tot aankoop, maar natuurlijk kopen de meeste mensen een paar repen... Ik had niet het gevoel dat het veel goedkoper was dan in de winkels dus ik heb maar een bescheiden aankoop gedaan (wat achteraf een goede keuze bleek... lees door).

Na het museum gingen we recht naar Jijona zelf. Die laatste kilometers bleken een echte beproeving. Heel steile haarspeldbochten omhoog klimmen langst die drukke weg waar vrachtwagen continu af en aan rijden met grondstoffen voor de Turron. We hebben het uiteindelijk gehaald en werden aan de toegang van de stad al verwend met een bron met ijskoud drinkwater. Wat verder lieten we onze fiets achter om te gaan rond kuieren in de smalle stegen die op de heuvelflank zijn gebouwd. Het oude stadje is werkelijk heel charmant en gezellig om te kuieren. Er zijn de hoge middeleeuwse huizen beneden en de meer Moors-uitziende stad met die typische kleine, lage huisjes bovenin. Er zijn dan ook best wel wat trappen te doen...
Boven het kleine stadje op de top van de heuvel bevindt zich een kasteelruïne. Men kan er mooie foto's van nemen en het valt gratis te bezoeken. Veel valt er niet aan te zien, het lijkt gewoon een vervallen muur. 'S nachts worden de ruïnes verlicht, maar daar hebben we niet op kunnen wachten. Verder valt er niet zo heel veel te zien in het charmante dorpje. In de drukke toegangsweg zijn wel enkele winkels die Turron verkopen, maar deze waren allemaal dicht voor de siësta.
Jijona is atypisch omdat er geen toeristen rondlopen, je wordt dan ook wel eens verbaasd nagekeken door een inwoner die je gezicht niet herkent. Winkels en terrasjes zoals in Altea moet je er dus ook niet verwachten.
We werden hongerig, maar we vonden in de oude stad niet meteen iets om te eten. Uiteindelijk zijn we in een bruine tapasbar beland, waar de bediening hartelijk was, maar we een rekening kregen die veel te duur leek voor wat we gegeten en gedronken hadden. Lagen de prijzen in die schimmige bar zoo duur of hebben ze ons in het zak proberen te zetten? Ze zijn in deze stad duidelijk nog geen toerisme gewoon... Niet verstoord door de teleurstellende ervaring hebben we elders nog een heerlijk ijsje met Turron gegeten en op de fiets gesprongen voor de lange weg terug naar Alicante.

We hadden slechts enkele repen gekocht in het museum, en we hoopten onderweg in een andere fabriek wat -goedkopere- Turron te kunnen kopen. In El Artesano (een gekend merk in de Benelux) deden ze de deur voor onze neus snel op slot, dus dat kan tellen als botte ontvangst. Gelukkig zagen we onderweg nog een bord waarop stond dat er Turron te koop was. Op het bedrijventerrein waar we het museum bezocht hebben bevindt er zich een kleine fabrikant, nml "Rodriguez Sirvent". De man ontving ons met haarnetje en besmeurde kokskledij en nam ons mee naar een kleine ruimte alwaar hij de Turron verkocht. Hier waren de prijzen véél goedkoper dan in het museum. De man kon enkel Spaans maar ontving ons met veel geduld en trachtte uitleg te geven bij de producten. Toen ik zei dat we de Turron in de Benelux krijgen met een vel eetbaar papier rondom, moest hij hartelijk lachen om deze zottigheid...
Tevreden en met een zak vol Turron namen we afscheid van Jijona. Op de hotelkamer hebben we de verschillende repen geproefd en ik ben geen kenner en vast bevooroordeeld door de hartelijke ontmoeting, maar ik vond de Turron van Rodriguez overheerlijk!

Besluit

Liefhebbers van lokale streekgerechten of lekkerbekken die bij het woord Turron al water in de mond krijgen, kunnen hun hartje ophalen bij een trip naar Jijona. Jammer genoeg ligt het redelijk ver van Benidorm, dus moet je er met de wagen heen. Men laat je zeker niet in alle fabrieken binnen, en soms is het nogal zoeken. Aankopen doen van Turron is helemaal een moeilijke taak als je geen Spaans kunt. We zijn hier ver uit het toeristische circuit, dus verwacht niet dat je je kan behelpen met het Engels. De oude stad van Jijona is een leuke wandeling waard voor wie nog wat tijd over heeft. Er zijn in de ruime omgeving echter mooiere, interessantere en levendigere dorpjes en steden te zien...

Praktisch

- Best Jijona bezoeken met een huurwagen. Een bezoek aan het museum duurt een uur. De oude stad heb je na twee uurtjes wandelen grotendeels gezien.
- Beperk u niet alleen tot het museum om Turron te kopen, maar rijdt wat rond in de buurt. Er zijn veel fabriekjes die Turron verkopen.
- Net als bij een bezoek aan wijnboeren, is er in de kleine Turron fabrieken toch wel een morele verplichting om iets aan te kopen. Je moet zeker niet in bulk kopen, maar hou ze niet van hun werk als je geen aankoop wil doen.
- Je kan Jijona eender wanneer bezoeken, maar de meeste productie is seizoensgebonden en begint meestal tegen juni-juli en komt in de herfst pas echt goed op gang (Turron wordt in Spanje vooral rond de eindejaarsfeesten gegeten).

Lees ook: Excursies / Ervaringen
Lees ook: Eten en drinken
Lees ook: Alicante
Lees ook: Costa Blanca algemeen
Lees ook: Tarta de Benidorm proeven

Hieronder nog enkele foto's van de uitstap: